Alan Adı Yönetiminde DNS Kayıt Türleri NS, CNAME, TXT, AAAA ve MX

Alan Adı Sistemi olarak bilinen DNS, internetin arka planda çalışan çözümleme mekanizmasıdır. Kullanıcı bir site adresi girdiğinde, örneğin soruyanıt.com, DNS bu ismi ilgili IP adresine çevirir. Böylece insanlar sayısal adresler yerine anlaşılır alan adları üzerinden web sitelerine bağlanabilir.

DNS’te NS Kaydı Ne Anlama Gelir?

DNS’in işleyişinde büyük öneme sahip olan NS (Name Server) kayıtları, bir alan adının yönetiminden sorumlu DNS sunucularını tanımlar. Her alan adında, sistemin sürekliliğini korumak için genellikle iki NS kaydı bulunur: birincil ve ikincil.
Bu yapı sayesinde DNS hizmeti yedekli çalışır; bir sunucu arızalandığında diğer sunucu otomatik olarak devreye girerek erişimin kesilmesini önler.

NS Kaydının Bileşenleri

• Alan Adı (Name) Kaydın hangi domain için geçerli olduğunu gösterir.
• Kayıt Değeri (Value) Yetkili ad sunucusunun adını belirtir.
• TTL (Time To Live) Kayıt bilgisinin DNS çözümleyicisinde ne kadar süreyle önbellekte tutulacağını belirtir.

DNS ve NS Sunucularının Görev Mantığı

Kullanıcı tarayıcısına www.soruyanit.com yazdığında aşağıdaki süreç devreye girer:

Tarayıcı, alan adının IP adresini bulmak için DNS çözümleyiciye bir sorgu gönderir. Çözümleyici, kök DNS sunucusundan .com uzantısına ait TLD sunucularını öğrenir ve ardından ilgili yetkili ad sunucusuna yönlendirilir. Yetkili sunucu, alan adına ait A veya AAAA kaydını döndürür. Son olarak, elde edilen IP adresi tarayıcıya iletilir ve kullanıcı siteye erişir.

Bu sürecin sağlıklı işlemesi için ücretsiz DNS servisleri de kullanılabilir. Cloudflare, Google Public DNS veya OpenDNS gibi hizmetler, hem hızlı çözümleme hem de ek güvenlik sağlar. Ücretsiz DNS servisleri, özellikle küçük ölçekli projelerde maliyetsiz bir alternatif sunarken; DDoS koruması, önbellekleme ve global sunucu ağı gibi avantajlarla performansı da artırır.

NS Kayıtları ile Diğer DNS Kayıtları Arasındaki Fark

DNS sistemi, bir alan adının yönlendirilmesi ve kimliğinin doğrulanması gibi işlemleri kayıtlar aracılığıyla düzenler.

A Kaydı – Address Record

A kaydı, bir alan adını IPv4 adresine yönlendiren temel DNS kaydıdır. Tarayıcıda bir alan adı yazıldığında, A kaydı bu adı sayısal bir IP adresine dönüştürür.

hanibilgi.com → 185.45.32.10 ifadesi, kullanıcının tarayıcısının doğru sunucuya bağlanmasını sağlar. Bu kayıt, web sitelerinin internette görünür olmasını sağlayan en temel DNS öğesidir.

AAAA Kaydı – IPv6 Address Record

AAAA kaydı, A kaydının IPv6 sürümüdür. IPv6, daha modern ve geniş adresleme kapasitesine sahip bir internet protokolüdür. Bu kayıt, bir alan adını IPv6 formatındaki IP adresine yönlendirir.,

hanibilgi.com → 2a01:4f8::1. IPv6 destekli ağlarda, bu kayıt sayesinde daha hızlı ve verimli bağlantılar kurulur.

MX Kaydı – Mail Exchange Record

MX kaydı, e-posta trafiğini doğru posta sunucusuna yönlendiren DNS kaydıdır. Bir e-posta gönderildiğinde, sistem önce ilgili alan adının MX kaydını sorgular ve mesajı bu kayıtta tanımlı posta sunucusuna iletir.

mail.hanibilgi.com bir e-posta sunucusunu temsil eder. Bu kayıt, e-posta iletiminin güvenli ve hatasız gerçekleşmesi için kritik öneme sahiptir.

CNAME Kaydı – Canonical Name Record

CNAME kaydı, bir alan adını başka bir alan adına yönlendirmek için kullanılır. Örneğin www → hanibilgi.com kaydı, “www” alt alan adını asıl alan adına yönlendirir.

Bu yöntem, birden fazla alan adını tek bir sunucuya bağlamak için idealdir. Ayrıca alan adı değişikliklerinde veya yük dengeleme sistemlerinde yönetimi kolaylaştırır.

TXT Kaydı – Text Record

TXT kaydı, bir alan adıyla ilgili metin tabanlı verileri depolar. En yaygın kullanım alanı, e-posta güvenliğidir. Örneğin v=spf1 include:_spf.google.com ifadesi, Google’ın posta sunucularının o alan adı adına e-posta göndermesine izin verir.

NS kaydı ise alan adının yönetildiği DNS sunucularını tanımlar (ns1.hanibilgi.com).

*NS kayıtları, diğer kayıt türlerinden farklı olarak DNS yönetiminin merkezini temsil eder.
A, MX veya TXT kayıtlarının çalışabilmesi için önce NS kayıtlarının doğru şekilde yapılandırılmış olması gerekir.

Sık Sorulan Sorular

NS kayıtlarını değiştirdim ama site hâlâ eski sunucuya yönleniyor.

Bu durum genellikle DNS Propagation sürecinden kaynaklanır. DNS güncellemeleri küresel sunucular arasında yayılmadan tam olarak aktif olmaz. Bu süreç ortalama 24 ila 48 saat sürebilir. Değişikliklerin uygulandığını doğrulamak için nslookup komutu veya çevrimiçi DNS kontrol araçlarını kullanabilirsiniz.

NS kayıtlarım doğru ama “DNS çözümleme hatası” alıyorum.

Bu hata çoğu zaman A veya MX kayıtlarının eksik olmasından ya da SOA (Start of Authority) kaydının yanlış yapılandırılmasından kaynaklanır. NS kayıtları doğru olsa bile IP yönlendirmesi yapılmamışsa alan adı çözümlenemez.

“DNS_PROBE_FINISHED_NXDOMAIN” hatası nedir?

Bu hata, alan adının NS kayıtlarının yanlış veya eksik tanımlandığını gösterir. Ayrıca propagation süreci tamamlanmamış olabilir. NS değerlerinin domain kayıt operatörünüzdeki bilgilerle aynı olduğundan emin olun. Gerekirse dig +trace domain.com NS komutu ile çözüm zincirini test edin.

NS kayıtlarında CNAME kullanılabilir mi?

Hayır. RFC 1912 standardına göre NS kayıtları doğrudan A veya AAAA kaydına işaret etmelidir. CNAME kullanımı döngüsel çözümleme hatalarına neden olur.