Proxmox Ortamında Sanal Makine Snapshot Alma

Table of Contents

Snapshot Nedir?

Snapshot, bir sanal makinenin o andaki çalışır durumu, disk bilgileri ve yapılandırmasının eksiksiz bir kopyasını oluşturan özel bir yedekleme işlemidir. Bu işlem, geleneksel yedekleme yaklaşımlarından farklı olarak sistemin hızlı bir şekilde geri yüklenmesine olanak tanır. Snapshot, özellikle sistem değişikliği öncesi güvenli bir geri dönüş noktası sağlamak adına büyük önem taşır. Aynı zamanda, en iyi veri yedekleme stratejileri arasında yer alan snapshot kullanımı, kritik servislerin sürdürülebilirliği açısından da oldukça değerlidir.

Proxmox VE, açık kaynak bir sanallaştırma çözümü olarak, QEMU/KVM destekli sanal makinelerde snapshot alma işlemlerini sezgisel bir kullanıcı arayüzüyle gerçekleştirmeye olanak sunar. Ayrıca zamanlayıcı özelliği sayesinde bu snapshot’lar belirli periyotlarla otomatik olarak oluşturulabilir, bu da yönetim süreçlerini kolaylaştırır. Özellikle VDS altyapılarında kullanılan bu özellik, hem performans hem de veri güvenliği açısından sistem yöneticilerine ciddi avantajlar sağlar.

Snapshot Alma İşlemi: Web Arayüzü Üzerinden

Proxmox web arayüzüne giriş yapın.
Sol panelden snapshot almak istediğiniz sanal makineyi seçin.
Üst menüde yer alan “Snapshots” sekmesine geçin.

Create butonuna tıklayın. Açılan pencerede snapshot’a bir isim verin ve isterseniz kısa bir açıklama ekleyin.
“RAM dahil” seçeneğiyle birlikte sistemin bellekteki durumu da kaydedilir. Bu, canlı sistemlerde daha etkili olur ancak daha fazla disk alanı tüketebilir.

İşlem tamamlandığında, snapshot listesinde yeni kaydınız yer alacaktır. Herhangi bir sorun durumunda bu snapshot’a geri dönebilirsiniz.

Komut Satırı ile Snapshot Alma

SSH üzerinden de snapshot alabilirsiniz:

qm snapshot 101 snapshot-adi --description "Güncelleme öncesi yedek"

Buradaki 101, VM ID’sidir. Kendi VM’nizin ID’sine göre bu değeri güncellemelisiniz.

Snapshot’ı listelemek için:

qm listsnapshot 101

Snapshot’tan geri dönmek için:

qm rollback 101 snapshot-adi

Zamanlanmış Snapshot Görevleri Nasıl Oluşturulur?

Proxmox VE içerisinde doğrudan snapshot zamanlaması için bir GUI aracı olmasa da, bu işlemi cron görevleri aracılığıyla otomatik hale getirebiliriz.

Örnek bir cron görevi oluşturmak için:

sudo crontab -e

Örneğin her gece 03:00’te snapshot almak için:

0 3 * * * qm snapshot 101 nightly-snapshot --description "Otomatik gece yedeği"

Snapshot sayısı kontrolsüz şekilde artmaması için bir “temizlik” komutu da yazılabilir:

qm delsnapshot 101 eski-snapshot-adi

Bu işlemleri bash script haline getirip cron’a tanıtmak daha düzenli bir çözüm sunar.

Snapshot Silme İşlemi

Web arayüzünde snapshot sekmesinden ilgili snapshot’ı seçip Remove butonuna tıklayabilirsiniz.

Komutla silmek için:

qm delsnapshot 101 snapshot-adi

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Snapshot ile tam yedekleme arasında ne fark var?

Snapshot, sistemin anlık halini kısa sürede geri dönebilmek için kaydeder. Tam yedekleme ise daha kapsamlıdır, uzun vadeli saklanır ve farklı sunuculara da aktarılabilir. Snapshot’lar genellikle yerel ve geçici çözümler için idealdir.

Snapshot alırken VM’i kapatmak gerekir mi?

Hayır. Proxmox, canlı (online) snapshot desteği sunar. Ancak bu işlem sırasında performansta kısa süreli yavaşlamalar olabilir. Yine de üretim sistemlerinde bu etki genellikle fark edilemez düzeydedir.

Snapshot’lar ne kadar disk alanı kaplar?

Snapshot’lar yalnızca değişiklikleri sakladığı için başlangıçta fazla yer kaplamaz. Ancak sistemde zamanla çok fazla değişiklik yapılırsa, snapshot dosyaları ciddi boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle periyodik temizlik önerilir.

Zamanlanmış snapshot görevleri Proxmox panelinde görülebilir mi?

Hayır. Bu görevler sistemde cron aracılığıyla çalıştığı için Proxmox GUI’de görünmez. Takibini yapmak için script’lere log eklenebilir ya da syslog üzerinden izlenebilir.

Snapshot geri yükleme sırasında veri kaybı olur mu?

Geri yükleme işlemi, snapshot alındığı andan sonraki tüm değişiklikleri siler. Bu nedenle önemli veriler varsa yedek alınmadan rollback yapılmamalıdır.